Ekonomi tarihi boyunca, piyasaların ne yönde hareket ettiği ve insanların yatırım kararlarını etkileyen faktörlerin neler olduğu her zaman ilgi çeken konuların başında gelmiştir. Özellikle yatırım kararlarını etkileyen faktörlerin neler olduğu konusu sürekli bir araştırmanının konusudur. Bu konuda geleneksel ve davranışsal olmak üzere iki yaklaşım vardır.

Geleneksel finans modeli

Yatırım kararlarını etkileyen faktörler konusunda geliştirilen geleneksel finans modelleri, verileri ortaya çıkardıktan sonra, yatırımcılara en doğru seçeneği vermek için akılcı ve mantıksal çözümleri ölçüt alan benmerkezci varlıklar olarak kabul etmesine rağmen zaman işçinde bu model geçerliliğini yitirmiştir. Ekonomik etkinlikleri ve bireylerin rasyonelliğine cevap verme konusunda yetersiz kalan geleneksel modellerin yerine davranışsal finans kavramı geliştirilmiştir.

Davranışsal finans modeli

Davranışsal finans, yatırım kararlarını etkileyen faktörleri açıklarken, karmaşık verileri yerine daha basit ve insancıl faktörleri göz önüne almıştır. Çünkü yatırımcılar, yatırım kararlarını alırken; cesaretinin veya korkaklığının, hırsının veya sosyal statüsünün etkisinde, mantıklı kararlar yerine duyguları ile hareket eder. Frankfurt Okulu’na göre bu tepkiler bilişsel çelişki, çapalama, pişmanlıktan kaçınma, sürü psikolojisi ve temsil sorunu gibi kaçma – kaçınma dürtülerinden kaynaklanır.

Yatırım kararlarını etkileyen faktörler

Yatırım kararlarını etkileyen faktörleri açıklarken kullanılan davranışsal finansta, ilk önce yatırımcıların nasıl davranması gerektiğini değil, nasıl davrandığını ortaya koyulması gerektiği varsayılır.  Daha sonra yatırımcıların, yatırım yaparken risk ve getiri dışında doğal, sosyal, psikolojik, fizyolojik ve politik gibi çevresel etkenlerde dahil olmak üzere başka değişkenleri de göz önünde bulundurarak, karar verdiği düşünülür.

Bu modeller ışığında yatırım kararlarını etkileyen ana faktörler; piyasadaki fırsatları kaçırmamak için aceleci, hırslı ve ani karar vermek, piyasa hakkında eksik bilgiye sahip olmak, yatırımcıların kendisini tanıyıp, tanımaması ve güven eksikliğine bağlıdır.

Bu faktörler yüzünden birçok yatırımcı gerçekleştirdikleri işlemlerde birikimlerini kaybetmektedir. Bu yüzden yatırımcıların doğru kararları verebilmeleri için öncelikle kendisini tanıması ve isteklerini, amaçlarını belirlemesi gerekmektedir. Daha sonra yatırım yapacağı piyasa hakkında bilgi sahibi olup, fırsatları fark edecek donamıma ulaşmalıdır.

Bilginin ve donanımın büyük önem taşıdığı Forex piyasasında yatırımcılar, diğer piyasalarda bulunmayan çift yönlü ve kaldıraçlı işlemleri daha yakından tanımak ve Forexin avantajlı dünyasında birikimlerinizi değerlendirmek için sektörünün öncü kuruluşu GCM Yatırım‘ın internet sayfası www.gcmyatirim.com.tr ziyaret edebilirsiniz.

GCM Yatırım’dan ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.